एका दिवाळी अंकात सुरेश भटांची एक सुंदर कविता वाचली आणि तिने जणू मानगूटचं पकडली. नेहमीप्रमाणे ती शंभरदा वाचून, तितक्याच वेळा इतरांना ऐकवूनही भागेना. मघाशी सांगितलेलं 'गीतपण'ही त्या कवितेत खरं तर सकृतदर्शनी नव्हतं. नाद-लयीची अनुभूती होती पण तरीही गीताला अवजड अशी एक उग्र, दाहक, आशयघनता त्या कवितेत ठासून भरली होती. स्वरांना निदान माझ्या दृष्टीने न झेपणारी. पण ती कविता नकळत माझ्याकडून स्वरबद्ध होऊन गेली. कविता 'गझल' जातीची होती. पण तसले काही संकेत मनात न आणता, एक लख्ख मराठी आणि शंभर टक्के 'खरी' कविता म्हणून मी तिच्याकडे पाहिलं. आणि तसाच तिला भिडलो. संगीतकार म्हणून आणि त्या संगीतकारात लपलेला कवी म्हणूनही..

कविता स्वरबद्ध झाल्यावर माझ्या भोवतीच्या वर्तुळात मी ती नवी रचना तडाकून गात राहिलो. त्या वर्तुळाचाही परीघ पाहता पाहता विस्तारत गेला. परिणामी मुंबई दूरदर्शनवर झालेल्या सुरेश भटांच्या 'प्रतिभा आणि प्रतिमा'मध्ये देवकी पंडितच्या गळ्यातून ती साकार झाली आणि सर्वदूर पोचली. कवितेच्या या एकमेव प्रकट आविष्काराची अनेक प्रतिबिंबं अनेक मनात आणि गळ्यात उमटताना आजही दिसतात. या वीस-बावीस वर्षात ती एरव्ही कुठेही प्रकट झाली नाही. तिची ध्वनिमुद्रिका-कॅसेट काढाविशी वाटली नाही याची इतर कारणपरंपरा काय असेल ती असो, खरं कारण असं आहे की त्या मूळ कवितेच्या शब्दांतच एक अनिवार्य अट दडलेली आहे -

रंगुनी रंगात सार्‍या रंग माझा वेगळा !
गुंतुनी गुंत्यात सार्‍या पाय माझा मोकळा !
(संपादित)

सुधीर मोघे
गाणारी वाट
सौजन्य- मेनका प्रकाशन, पुणे.

* ही लेखकाची वैयक्तिक मते आहेत. या लेखात व्यक्त झालेली मते व मजकूर यांच्याशी 'आठवणीतली गाणी' सहमत किंवा असहमत असेलच, असे नाही.

  इतर संदर्भ लेख