जें का रंजलेंगांजले
जें का रंजलेंगांजले ।
त्यासि ह्मणे जो आपुलें ॥१॥
तोचि साधु ओळखावा ।
देव तेथेंचि जाणावा ॥२॥
मृदु सबाह्य नवनीत ।
तैसें सज्जनांचें चित्त ॥३॥
ज्यासि अपंगिता नाहीं ।
त्यासि धरी जो हृदयीं ॥४॥
दया करणें जें पुत्रासी ।
तेचि दासा आणि दासी ॥५॥
तुका ह्मणे सांगू किती ।
तोचि भगवंताच्या मूर्ती ॥६॥
त्यासि ह्मणे जो आपुलें ॥१॥
तोचि साधु ओळखावा ।
देव तेथेंचि जाणावा ॥२॥
मृदु सबाह्य नवनीत ।
तैसें सज्जनांचें चित्त ॥३॥
ज्यासि अपंगिता नाहीं ।
त्यासि धरी जो हृदयीं ॥४॥
दया करणें जें पुत्रासी ।
तेचि दासा आणि दासी ॥५॥
तुका ह्मणे सांगू किती ।
तोचि भगवंताच्या मूर्ती ॥६॥
| गीत | - | संत तुकाराम |
| संगीत | - | श्रीनिवास खळे |
| स्वर | - | पं. भीमसेन जोशी |
| राग | - | भैरवी |
| गीत प्रकार | - | संतवाणी |
| आपंगिता | - | आश्रयदाता, सांभाळणारा. |
| नवनीत | - | लोणी. |
| रंजलेगांजले | - | त्रासलेले, पीडलेले. |
| सबाह्य | - | आतून बाहेरून. |
भावार्थ-
- गांजलेल्या, त्रासलेल्या लोकांना जो आपले म्हणून जवळ करतो.
- तोच साधू म्हणून ओळखावा. त्याच्या ठिकाणीच देव आहे असे समजावे.
- लोणी हे जसे अंतर्बाह्य मऊ असते, तसेच सज्‍जनांचे मन कोमल असते.
- ज्याला कोणी सांभाळणार नाही त्याला तो हृदयाशी धरून सांभाळतो.
- आपल्या मुलावर जसे प्रेम करतो तसेच प्रेम दासदासींवर करणार्‍या माणसाला साधू समजा.
- तुकाराम महाराज म्हणतात, आणखी किती उदाहरणे देऊ? तो मनुष्य म्हणजे भगवंताचीच मूर्ती समजा.
गो. वि. नामजोशी
संत तुकारामाची सार्थ अभंगवाणी
सौजन्य- सुलभ प्रकाशन, मुंबई.
* ही लेखकाची वैयक्तिक मते आहेत. या लेखात व्यक्त झालेली मते व मजकूर यांच्याशी 'आठवणीतली गाणी' सहमत किंवा असहमत असेलच, असे नाही.
इतर भावार्थPlease consider the environment before printing.
कागद वाचवा.
कृपया पर्यावरणाचा विचार करा.
दाद द्या अन् शुद्ध व्हा !